Trikuarena

Ariketak egin ondoren entzun edota irakurri Atxagaren ipuina:

Textua

  • I. zatia

    Esnatu da trikua habi hosto lehorrez egindakoan,

    eta dakizkien hitz guztiak ekartzen ditu gogora;

    gutxi gora behera, aditzak barne, hogeitazazpi hitz.

  • II. zatia

    Eta gero pentsatzen du: Amaitu da negua,

    Ni trikua naiz, Bi sapelaitz gora dabiltza hegaletan;

    Marraskilo, Zizare, Zomorro, Armiarma, Igel,

    Zein putzu edo zulotan ezkutatzen zarete?

    Hor dago erreka, Hau da nire erresuma, Goseak nago.

  • III. zatia

    Eta berriro dio: Hau da nire erresuma, Goseak nago,

    Marraskilo, Zizare, Zomorro, Armiarma, Igel,

    Zein putzu edo zulotan ezkutatzen zarete?

  • IV. zatia

    Ordea bertan gelditzen da bera ere hosto lehor balitz,

    artean ez baita eguerdia baino, lege zahar batek

    galerazi egiten baitizkio eguzkia, zerua eta sapelaitzak.

  • V. zatia

    Baina gaua dator, joan dira sapelaitzak, eta trikuak,

    Marraskilo, Zizare, Zomorro, Armiarma, Igel,

    Erreka utzi eta mendiaren pendizari ekiten dio,

    bere arantzetan seguru nola egon baitzitekeen

     

    gerlari bat bere eskutuaz, Espartan edo Corinton;

  • VI. zatia

    Eta bapatean, zeharkatu egiten du

    belardiaren eta kamio berriaren arteko muga,

    Zure eta nire denboran sartzen da pauso bakar batez;

  • VII. zatia

    Eta nola bere hiztegi unibertsala ez den

    azkeneko zazpi mila uneotan berritu,

    ez ditu ezagutzen gure automobilaren argiak,

     

    ez da ohartzen bere heriotzaren hurbiltasunaz ere.

Adan eta bizitza

Ipuina irakurri/entzun baino lehen berrikusi hitz hauek, zeinak Adani eta bere familiakoei berriak baitziren.

Gaixotu zen Adan paradisua utzi eta aurreneko neguan,
eta eztulka, buruko minez, hogeita hemeretziko sukarraz,
negarrari eman zion Magdalenak gerora emango bezala,
eta Evagana zuzenduz “hil egingo naiz” esan zion oihuka,
“gaizki nago, maite, hilurren, ez dakit zer gertatzen zaidan”.

Harritu egin zen Eva hitz haiekin, hil, hilurren, gaizki, maite,
eta berriak iruditu zitzaizkion, hizkuntza arrotz batekoak,
eta ezpain artean ibili zituen maiz, hil, hilurren, gaizki, maite,
harik eta zehazki ulertzen zituela iruditu zitzaion unerarte.
Ordurako sendatua zegoen Adan, eta poz pozik zebilen.

Paradisuaz geroko lehen gertaera hark segida luzea izan zuen ,
eta lehengoez gain, hil, hilurren, gaizki, maite, Adan zein Evak
hitz berriak ikasi behar izan zituzten, min, lan, bakardade, poz
eta beste hamaika, denbora, neke, algara, eder, ikara, kemen;
hiztegia hazten zenarekin batera, zimurtuz joan zitzaien azala.

Zahartu zen erabat Adan, sentitu zuen hurbil heriotzaren ordua,
eta Evarekin elkarrizketa sakon bat izateko gogoa sortu zitzaion;
“Eva”, esan zion, “ez zen ezbehar bat izan paradisuaren galtzea;
oinazeak oinaze, minak min, gure Abelen zoritxarra halako zoritxar,
bizi izan duguna izan da, zentzurik nobleenean esanda, bizitza”.

Adanen hilobi atarian malko arruntak ixuri ziren, gatz eta urezkoak,
lurrera erortzerakoan hiazinto edo arrosa alerik eman ez zutenak,
eta Kain izan zen, paradoxaz, negarrez bortitzen puskatu zena;
Gero Evak irribarre xamurrez gogoratu zuen Adanen lehen gripea
eta halaxe, lasai, etxera joan eta salda beroa hartu zuten, eta txokolatea.

37 galdera

Entzun edota irakurri Bernardo Atxagaren poema eta gero ariketak egin

Esaidan, zoriontsuak al zarete
mugaz bestaldeko biztanleak?
kausitzen al duzue maitasunik
sikira zuen maitatuen arteko
ehundiko hogeitabost edo
hogeiaren baitan, ala hemen bezala
mutu al diraute telefonoak,
bihotz mortuak bailiren gauez gau
bihotz mortuak bailiren etxeko
laberintoaren azkeneko salan?
Zuen erresumako lurraldeen artean
ba al dago Greenland edota
Groenlandia deitutako parajerik?
Ospelak al dira hango haranak?
Ba al daude Shell konpainiako
gasolinategiak, eta ez al dira biltzen
tximeletak kolore horiko karrankaletan?
Neguan ere ez? Ez al du esistitu han
Cenizas bezala firmatzen zuen espia batek?
Esaidan, zoriontsuak al zarete
mugaz bestaldeko biztanleak?
Ez al duzue karramarroekin
ametsik egiten? Eta ume itsuekin?
Tom Simpson ziklistarekin akordatzen
al zarete inoiz? -nola
asfisiatu zen Aubisque mendian gora,
nola bere elastikoak axedrez taula apurtu bat
zirudien karreteraren harri txintxarretan?
Mugaz bestaldean, hostoek ematen
al diete babesa fruituei?
Ba al dago marrubirik? Arrain abisalek
ba al dute aurresentipenik
eguzkiaz, ba al dakite argia
eta iluna hitzak bereizten?
Trena hartu eta egunaren
trasparentzian izkutatu zen jendeak,
azken unerarte gorde al zuen
geldi zitekeeneko ilusioa?
ala esan zaidan, haize boladetan
datzala txorien halabeharra,
ba direla portua sekula arkitzen
ez duten untziak itxasoan.
Zuek patua aipatzen duzuenean zertaz
ari zarete, zehazki?
Lan seguru baten abantailaz?
Edo laranjarekin jaten denaz, sinpleki?
Otoi egiterakoan, gogoan izaten
al dituzue desertuko karabanak?
Asko al dira, asko al zarete
mugaz bestaldeko erresuma hartan?
Egunero kaletik ikusten dudan jende hau,
han bizi al da?

Bilatu hitz bakoitzaren sinonimoa

Olerkia entzun ondoren, zeuk irakurri eta grabatu zure bertsioa.

Euskara argituz (IV) nahi/behar

Eta horra gure azken esaldiak

Zaldi azkar bat behar dut

J’ai besoin d’un cheval rapide

Necesito un caballo veloz
Hemendik ihes egin behar duzu

Tu dois t’échappper d’ici

Necesitas escapar de aquí
Gaur gauean Ispahan-en izan nahi dut

Ce soir je veux être à Ispahan

Hoy por la noche quiero estar en Ispahan
Gaur goizean morroia hartu behar du

Ce matin il doit emporter le valet

Hoy por la mañana tiene que llevarse al criado
Zergatik joan nahi duzu etxera?

Pourquoi veux-tu aller à la maison?

Por qué quieres ir a casa?
Erosketak egitera joan nahi duzu?

Tu veux aller faire les courses?

¿Quieres ir a hacer las compras?
Galdera erantzun behar dugu

Nous devons répondre à la question

Tenemos que responder a la pregunta

Hutsuneak bete alboan diren hitzak erabiliz

Hutsuneak bete alboan diren hitzak erabiliz

Euskara argituz (III) du/dio

Jarraitzen dugu euskara deskodifikatzen

Alik Medi ikusten du

Ali voit Medi

Ali ve a Medi
Morroiak liburu bat irakurtzen du

Le valet lit un livre

El sirviente lee un libro
Heriotzak “agur” erraten dio merkatariari

La mort dit “au revoir” au marchand

La muerte le dice “adiós” al mercader
Mikelek abesti eder bat abesten du

Mikel chante une belle chanson

Mikel canta una bonita canción
Jonek istorio luze bat kontatzen dio Xabierri

Jon raconte une longue histoire à Xabier

Jon le cuenta una larga historia a Xabier
Jonek musu bat ematen dio Mikeli

Jon fait une bise à Mikel

Jon le da un beso a Mikel
Amaiak Jon laguntzen du

Amaia aide Jon

Amaia ayuda a Jon

Hutsuneak bete alboan diren hitzak erabiliz

Hutsuneak bete alboan diren hitzak erabiliz

Euskara argituz (II) -ra/-n

Jarraitzen dugu euskara deskodifikatzen

Bilbon bizi naiz

Je vis à Bilbao

Vivo en Bilbao
Etxera noa

Je vais à la maison

Voy a casa
Merkataria lanera doa goizean

Le marchand va travailler le matin

El mercader va a trabajar por la mañana
Arratsaldean ikastera doa Donostiara

L’après-midi il va étudier à Donosti

Por la tarde va a estudiar a San Sebastián
Non bizi zara?

Où habites-tu?

Dónde vives?
Morroia Bagdaden bizi da eta Ispahanera korrika doa

Le valet vit à Bagdad et va à Ispahan en courant

El sirviente vive en Bagdad y va a Ispahan corriendo
Benat Baionan bizi da, eta Miarritzera doa

Beñat vit à Bayonne, et il va à Biarritz

Benat vive en Baiona, y va a Biarritz

Hutsuneak bete alboan diren hitzak erabiliz

Hutsuneak bete alboan diren hitzak erabiliz

Euskara argituz (I) -k/Ø & du/da

Hola, me llamo Gaxu, y te propongo un juego: aquí tienes unas frases en euskara y su significado. Debes analizarlas, y descubrir cómo funcionan; luego, tendrás que construir unas frases con lo que has aprendido.

Así, paso a paso, verás que el euskara no es tan complicado; simplemente funciona de manera diferente a las lenguas de su alrededor. Y precisamente en esa diferencia está su gracia. Goazen, aitzina!!!!

Bonjour, je m’appelle Gaxu, et je te propose un jeu: voici quelques phrases en basque avec leur traduction. Tu dois les analyser, et voir comment elles fonctionnent; après, tu devras construire d’autres phrases en partant de ce que tu as appris.

Comme ça, pas à pas, tu verras que le basque n’est pas si compliqué ; simplement il fonctionne différemment des autres langues de son entourage.

Katua Bagdaden bizi da

le chat vit à Bagdad

el gato vive en Bagdad
Merkatariak morroi bat du.

le marchand a un valet

el mercader tiene un sirviente
Morroia ez da aberatsa, pobrea da

le valet n’est pas riche, il est pauvre

el sirviente no es rico, es pobre
Alik diru asko du.

Ali a beaucoup d’argent

Ali tiene mucho dinero
Ali ez da gaztea, zaharra da.

Ali n’est pas jeune, il est vieux

Ali no es joven, es viejo
Alik lagun gutxi du

Ali a peu d’amis

Ali tiene pocos amigos

Hutsuneak bete

Rellena los huecos