Neurriak

Ahal banuntu, itsasoak itsasoeri, mendiak mendieri, ibarrak ibarreri, harriak harrieri, bezala.

Ahal banuntu lotu, herriak herrieri, euskaldeak euskalderi, probintziak probintzieri, gure euskadin.

Ahal banuntu nahasi, xiberutarrak bizkaitarrekin.
Ahal banuntu nahasi, lapurtarrak naffartarrekin, arabatarrak gipuzkoarrekin,
Uskaldunak kanpotik etorriekin.

Ahal banuntu, koloreak kolorekin, urak beren urekin, haizeak haizeekin, sajuak sajuekin, bezala.

Ahal banuntu lotu, herriak herrieri, euskaldeak euskalderi, probintziak probintzieri, gure euskadin.

Ez litake ez, handi mandirik.
Ez litake ez, xuri gorririk, aberats pobrerik, poliz gizonik, presondegirik, auzitegirik, gure euskadin.

Ez litake ez, handi mandirik.
Ez litake ez, xuri gorririk, aberats pobrerik, poliz gizonik, presondegirik, auzitegirik, gure euskadin.

 

Pier Paul Berzaiz

Koblakari

Zilar ezpata idüri oihanean goizanko ekia
Bardin gure artean zartzen poeten begia
Bihotzean egiten dizü ezin elkizko zauria
Irustarzün ütürria.

Koblakari Koblakari denek zure bihotzean nahi
Koblakari Koblakari zütaz gütützü egarri.

Ama deitzen den bezala korpitza hozten senditzean
Zure berotarzüneala jin nüzü bizitzean
Bizientako amodioaz zük bihotza senditzean
Sü hartzen deikü güzia.

Ori mendi bera düzü hiru erregeen aitzinean
Lotsa gabe txütik zira Frantzi eta Espainian
Zure lana hegaltatürik betikoz zelü lürretan
Euskal Herri güzian.

Bizi denboran beitzüan aterbüa etxe batetan
Hilik ere poeta bizi hanitxetan
Heriotza lotsagarriak kentzen badü izaitea
Ez dateke zure kasüa

 

Pier Paul Berzaiz

Bortian ahuzki

Bortian Ahuzki, hur unak osoki,

Neskatila eijerrak han dira ageri,

Hirur badirade, oi bena xarmantik,

Baxe-Nabar orotan ez die parerik

Neskatila eijerra, oi begi ñabarra,

Nuntik jin izan zira bortü gain huntara?

—Garaziko aldetik desir nin bezala

Ahüzkik’ üthurrila hur fresken hartzera.

—Goizetan eder dizü ekiak leinürü,

Mündia argitzen dizü üngürü-üngürü,

Ni ere zur’ ondoan hala nabilazü,

Eia maite naizünez, otoi, erradazü.

—Maitatü züntüdala, badizü aspaldi,

Ez benereizün erran oraino zihauri,

Bihotzean edüki pena handireki,

Zihauri erraitera, oi ezin atrebi.

—Beltxaran preziusa, oi pare gabea,

Mündü orok diozü zirela enea,

Mündiak jakin eta, ni jakin gabea,

Ontsa egiten düzü disimülatzea.

Disimüla ezazü ahalaz lüzazki,

Bai eta segretia etxek zihaureki,

Maite ükenen zütüt hargati nik beti,

Gero izanen gira biak algarreki.

Ahüzkiko artzainak artzain famatiak

Ardiak iler eta plazala dantzara,

Neskatila gaixuak bertütez ataka,

Eta gero gibeleti trüfa eta nausa.

Petiri Etxeberri, ai, zer oilarra hi,

Hel eta ber’hala jauzten pulardari,

Barkoxen düzie arauz muda hori,

Garazin ez diagü etxit lege hori.

Lexare gibeleta, oi, Altzürüküko,

Hanko bereko nausi hautüzkuentako,

Ahartzatzak badütie artzainen doneko,

Ardiak ez dzietzü antzü baratüko

Adio Ahüzki eta Nabolegi,

Dolü egiten deiziet Lakarsororeki,

Goraintzi erran izozie Ziprian Pinori,

Milesker derogüla haren karesari.

 

Anonimo, XVIII-XIX mendeak

Zure hatzaren ez galtzeko

“Muga anitz zeharkatu dut,

Kontrol zakar sobera pairatu

Zuregatik.

Badakit

Izenetik beretik

Eraikuntza faltsua naizela:

Urguilua eta beldurra

Daramatzat

Nigan.

Gaua dator Lagako hondartzara.

Kobre koloreko itsasoan Izaro datza itzal.

Ogoño lur muturra uhinetaraino

Itxeskatzen bezala da ispilu bila.

Memoria ezabatzen doa.

Saminak ahanzten ditut

Nire biharraren balizko ardatza

Bizi-pozez zizelkatzeko.

Ubarroi hegaldi bat miretsiz

Xuxurlatzen dut ad libitum:

Nork zaitu hark urrunetik

Bezainbeste maite?

Mapa handia tatuatu dut begiaren zurian

Zure hatzaren ez galtzeko.”

 

Itxaro Borda

Maitea zurekin

Ihes leku onena

zu zaitut maitea

Mendi, zeru, itsaso,

hiri eta etxe,

Begiak ortze tutzu,

besoak hegalpe,

Gorputz osoa berriz,

lurreko baratze.

 

Zubia bota dizut,

eskaintza et’eske

Ta hortik bazatozkit

ixilka bisitaz

Ene hutsaren bete

opari egina.

 

Herio dug’ukatzen,

oraina baztertzen

Eternitateari

gako bat ebasten

Eta zorion laburra

elez emendatzen.

 

Jean Louis Davant

Gaua gure estalgia

Gaua gure estalgia

izan ihintzak bustia

urruti zuri zuria

ilargiaren begia

 

Larru gainean desira

lau esku juntatzen dira

joan daitezen jostatzera

gozamenaren habira

 

Maitasunaren intzaurra

bildua dugu eskura

dezagun kraska axala

ahalaz bihotza zila

 

Entzuten ditut ixilik

zure hats beherapenak

maitearen lo arnasak

ez dakar egia baizik

 

Aldi guziz harritzen naiz

zoin den hutsa zoriona

horra hire gandik joana

ez hadila izan bekaitz

 

Jon Casenave

Errepikak

Ahantzi nahi ditut etsipen kantuak

Herri zapaldu honen intziri-nigarrak:

Taigabe daramagun burruka gogorrak

Dakarzki berarekin hazi emankorrak…

Nik ez dut bizi nahi besoak mozturik

Bi zangoak herrestan bizkarra hautsirik:

Izar bati begira lagunak eginik

Esperantza kantatzen ez naiz asperturik!

Nola oihan mendiak berdin itsasoak

Musika xoragarriz diraden beteak

Lurtatze berri baten indarki bultzadak

Daldaratuko ditu zeruko izarrak!

Mespretxu zapalkuntza kalapita auzi

Herri ukatu baten morroi marka guzi

Dator Askatasuna hodeiak doatzi

Ager gaiten dantzara bihar edo etzi!

Manex Erdozaintzi-Etxart

Bizi naiz munduan

Bizi naiz munduan.

Aspaldi handian.

Beti trixtezian,

Penak bihotzian:

Amodiotan nintzan

Izar batekilan

Hura ezin ikus

Plazer dudanian,

Ez baitut etxian

Ez eta herrian.

 

Aira banindadi

Ainara bezala,

Ardura joan naite

Maitearen gana:

Nere pena-xangrinen

Hari erraitera,

Bai eta doloren

Hari salatzera,

Haren ait’amekin

Solas egitera.

 

Izan niz Barkoxen

Kusiaren etxen,

Ahuñaki jaten

Segur ona baitzen:

Kostaletak errerik,

Biriak egosirik,

Ogia muflerik,

Arnoa gozorik;

Han etzen eskasik,

Maitea, zu baizik…!

 

Herrikoia

Begiratzen dut gogoan

BEGIRATZEN DUT GOGOAN

Begiratzen dut gogoan

buruhunaren zokoan

etxe barneko usaina;

amak goizik egin salda

familiako mahaina

eta sukaldeko malda.

Begiratzen dut gogoan

oroitzapenen zoroan

bustia ezkaratzean;

aitaren tresnen balantza

xingar azpien atzean

eta sagutxoen dantza.

Begiratzen dut gogoan

memoriaren gozoan

arin doan haize ona,

ogien uhain horia

zeru urdinen sakona

eta larrosen loria.

Begiratzen dut gogoan,

bizitza nola badoan,

nere herrikoen soa

perla sortu izerdia

ardoan galdu basoa

eta erran hitzerdia.

Begiratzen dut gogoan

azken beltzaren mokoan

haur nintzaneko denbora

ur eta oihan artean,

nola lehen bedi lora

zorion bat anartean.

Itxaro Borda , 1982

Banaki

Banaki

air’epelaren gozotasuna iresten

Banaki

xoriaren kantu eztiak entzuten

Banaki

naturaren isiltasuna ulertzen

Banaki…

 

Banaki

zuhaitzaren itzalean lo egiten

Banaki

hostoen lan izkutuaz orroitzen

Banaki

egun berriaren argian begiratzen

Banaki…

 

Banaki

iturriko freskotasuna jastatzen

Banaki

mendiko gailurraraino igaiten

Banaki

zeruaren zabaltasuna jasaiten

Banaki…

 

Banaki

belar lodiaren besoetan etzaten

banaki

lore uzkurraren gorputza buluzten

Banaki

pentze hontan amodioa egiten

Banaki…

 

Txomin Heguy

Olerkia ongi entzun ondoren irakurri eta grabatu zure bertsioa