Olerkariak

Bidean

Bidean

bideko harriek ikusi dutenean

bideko harrien gainean itzal argi batean

gaueko bide gainean itzal batean

lehen bidean eta azken bidean

bidearen luzean

biziaren bideak, batetik bestera, argiaren berrian

biziak batetik bestera berrian

batek besteari: bat garenean

bat gara bidekoan

bat bidean

bide luze hautsikorrean

betikotz hautsia nahi luketen bidean

askatasunak argitu bide ezinbestekoan

harri hautsiek hautsiduragatik moldatu bidean

biziak heriotzik gabe eraikiko ez zuen bidean

bideko harrien erdian

harri gauean

harrietan

bidean

Lucien Etxezaharreta, “Begira”

Bizi naiz munduan

Bizi naiz munduan, aspaldi handian.

Beti trixtezian, penak bihotzian:

Amodiotan nintzan izar batekilan

Hura ezin ikus plazer dudanian,

Ez baitut etxian ez eta herrian.

 

Aira banindadi ainara bezala,

Ardura joan naite maitearen gana:

Nere pena-xangrinen hari erraitera

Bai eta doloren hari salatzera,

Haren ait’amekin solas egitera.

 

Izan niz Barkoxen kusiaren etxen,

Ahuñaki jaten segur ona baitzen:

Kostaletak errerik, biriak egosirik,

Ogia muflerik, arnoa gozorik;

Han etzen eskasik, maitea, zu baizik…!

 

Herrikoia

37 galdera

Entzun edota irakurri Bernardo Atxagaren poema eta gero ariketak egin

Poema

Esaidan, zoriontsuak al zarete
mugaz bestaldeko biztanleak?
kausitzen al duzue maitasunik
sikira zuen maitatuen arteko
ehundiko hogeitabost edo
hogeiaren baitan, ala hemen bezala
mutu al diraute telefonoak,
bihotz mortuak bailiren gauez gau
bihotz mortuak bailiren etxeko
laberintoaren azkeneko salan?
Zuen erresumako lurraldeen artean
ba al dago Greenland edota
Groenlandia deitutako parajerik?
Ospelak al dira hango haranak?
Ba al daude Shell konpainiako
gasolinategiak, eta ez al dira biltzen
tximeletak kolore horiko karrankaletan?
Neguan ere ez? Ez al du esistitu han
Cenizas bezala firmatzen zuen espia batek?
Esaidan, zoriontsuak al zarete
mugaz bestaldeko biztanleak?
Ez al duzue karramarroekin
ametsik egiten? Eta ume itsuekin?
Tom Simpson ziklistarekin akordatzen
al zarete inoiz? -nola
asfisiatu zen Aubisque mendian gora,
nola bere elastikoak axedrez taula apurtu bat
zirudien karreteraren harri txintxarretan?
Mugaz bestaldean, hostoek ematen
al diete babesa fruituei?
Ba al dago marrubirik? Arrain abisalek
ba al dute aurresentipenik
eguzkiaz, ba al dakite argia
eta iluna hitzak bereizten?
Trena hartu eta egunaren
trasparentzian izkutatu zen jendeak,
azken unerarte gorde al zuen
geldi zitekeeneko ilusioa?
ala esan zaidan, haize boladetan
datzala txorien halabeharra,
ba direla portua sekula arkitzen
ez duten untziak itxasoan.
Zuek patua aipatzen duzuenean zertaz
ari zarete, zehazki?
Lan seguru baten abantailaz?
Edo laranjarekin jaten denaz, sinpleki?
Otoi egiterakoan, gogoan izaten
al dituzue desertuko karabanak?
Asko al dira, asko al zarete
mugaz bestaldeko erresuma hartan?
Egunero kaletik ikusten dudan jende hau,
han bizi al da?

Bilatu hitz bakoitzaren sinonimoa

Olerkia entzun ondoren, zeuk irakurri eta grabatu zure bertsioa.

Joseba Sarrionandia

Neurriak
Koblakari
Bortian ahuzki
Zure hatzaren ez galtzeko
Maitea zurekin
Gaua gure estalgia
Errepikak
Bizi naiz munduan
Begiratzen dut gogoan
Banaki

Mundua zabala eta arrotza da

Irakurri edota entzun Joseba Sarrionandiaren poema eta gero ariketak egin. Amaitzeko baduzu bere bizitzari buruzko filmaren trailerra.

Olerkia

Maisuaren abotsa entzundakoan jakin-minez

gelditu nintzen:

«Mundua zabala eta arrotza da» zioen

 liburu bat eskuetan zabalik.

Ate erdi irekitik ikusi nuen, Maisua, umeen

artean zutik diktatzen:

«Mundua zabala eta arrotza da» errepikatu zuen

 eta umeak buruak makurtu eta

lapitzak paperaren kontra sakatuz hasi ziren

idazten: «M u n d u a…»

Maisuak silabak larriduraz iraun erazi zituen

gehitzeko «za-ba-la e-ta…»

gero abotsa ezpainetan zintzilik eutsi ondoren

bukatzeko «…arrotza da».

Libura berriz kontsultatu eta kaligrafiaren

garrantzia azpimarratuz bezala

errepikatu zuen «Mun-du-a za-ba-la…» eta

hizkiak luzeagotuz «e-ta a-rro-tza da».

Orduan pausa laburra egin zuen eta gero errime

berriro: «Mundua zabala eta…»

eta umeteriak, begiak paper lohietatik altzatuz,

oihuka esan zuen: «…arrotza da!».

Hitz jolasak

Erantzun galderak

Sinonimoak

Bilatu hitz bakoitzaren sinonimoa

“Joseba Sarrionandia, hemen eta han” – trailerra from Pello Salaberria on Vimeo.